Opis stacji kolejowych i posterunków > Rodzaje torów na stacjach

Stacje kolejowe wpisane są w całokształt infrastruktury kolejowej. Rozpatrując ten aspekt od strony torów kolejowych to tory dzieli się na dwie podstawowe grupy: tory szlakowe, czyli te realizujące przewozy pomiędzy stacjami (posterunkami zapowiadawczymi) oraz tory stacyjne, czyli te znajdujące się w obrębie stacji.


Granica między torami stacyjnymi i szlakowymi
tszl - tory szlakowe
tstac - tory stacyjne
Granicą między torami szlakowymi, a stacyjnymi są semafory wjazdowe "x" (linia "g")

Tory szlakowe numeruje sie jako tor nr 1, 2, 3... (czytaj: tor numer jeden, dwa, trzy...)

Tory szlakowe

Tory stacyjne numeruje się jako tor 1, 2, 3... (czytaj: tor pierwszy, drugi, trzeci...)

Tory stacyjne

Tory stacyjne ze względu na przeznaczenie dzielą się na tory główne zasadnicze, tory główne dodatkowe, tory boczne i tory specjalnego przeznaczenia.

a) tory główne zasadnicze i główne dodatkowe - te pierwsze są przedłużeniem torów szlakowych i mogą być wykorzystywane do realizacji przyjazdów i wyjazdów pociągów, natomiast tory główne dodatkowe służą do realizacji przyjazdów i odjazdów pociągów,

b) tory boczne - to wszystkie pozostałe tory stacyjne, po których mogą być prowadzone tylko jazdy manewrowe. Wśród nich wyliczyć można tory: zestawcze, wyciągowe, rozrządowe, postojowe, ładunkowe, odstawcze, bocznicowe itp.

c) tory specjalnego przeznaczenia, którymi są żeberka ochronne, tory dojazdowe do bocznic, tory bocznicowe, tory ładowni i stacji zamkniętych dla potrzeb technicznych, jak również bocznice na szlaku.



Przykładowy schemat stacji pośredniej
- tszl - tory szlakowe
- tory stacyjne:
    tgz - tory główne zasadnicze
    tgd - tory główne dodatkowe
    tbw - tory boczne wyciągowe  (do wyjazdu składów podczas manewrów)
    tbz - tory boczne zestawcze (do rozrządzania i zestawiania składów)
    tbl - tory boczne ładunkowe
x - semafory wjazdowe
y - semafory wyjazdowe
tm - tarcze manewrowe
ko - kozioł oporowy żeberka
p1, p2 - perony 1 i 2
r - rampa ładunkowa

     
Przykładowa rampa ładowni i tor ładunkowy

W semafory półsamoczynne (x i y) wyposażone są tory główne, ze względu na to, że tylko na nich prowadzone są przebiegi pociągowe.

Na poniższych schematach zobacz przykładowe przebiegi na wyżej pokazanej stacji (przejazd składu z toru ładowni na tor główny zasadniczy i wyjazd na szlak).

1 - Po otrzymaniu sygnałów Ms2 na tarczach manewrowych skład zostaje przetoczony lokomotywą manewrową z toru ładunkowego na tor zasadniczy pod wskaźnik W5 (przebieg manewrowy).
(zobacz opis sygnalizacji- tutaj oraz klasyfikacji taboru - tutaj)

2 - Po otrzymaniu sygnału Ms2 na tarczy manewrowej lokomotywa manewrowa wpycha skład pod semafor wyjazdowy, z zachowaniem miejsca dla lokomotywy liniowej (przebieg manewrowy).

3- Lokomotywa manewrowa zostaje odpięta od składu, dostaje sygnał Ms2 na semaforze półsamoczynnym dzięki czemu zjeżdża z toru zasadniczego (przebieg manewrowy).



4 - Jadąca szlakiem lokomotywa liniowa wjeżdża na stację, mając na semaforze wjazdowym wyświetlony sygnał S13 - lokomotywa wjeżdża według ułożonej dorgi przebiegu na jeden z torów niezajętych przez inny tabor - tu: główny dodatkowy (przebieg pociągowy).



5 - W celu podstawienia do składu lokomotywa liniowa otrzymuje na semaforze półsamoczynnym (wyjazdowym) sygnał Ms2, przez co dojeżdża do wskaźnika W5, gdzie maszynista po zmianie kabiny oczekuje wyświetlenia sygnału Ms2 na tarczy manewrowej (przebieg manewrowy).



6 - Lokomotywa dojeżdża do składu (przebieg manerowy).



7 - Po sprzęgnięciu i przeprowadzeniu próby hamulca oraz innych niezbędnych czynności, pozwalających na odjazd, pociąg dostaje na semaforze wyjazdowym sygnał zezwalający na wyjazd, na szlak (przebieg pociągowy)

 

Przykładowy schemat stacji węzłowej (układ widłowy szlaków)
A, B, C - szlaki (kierunki)
1,2,3... - numery torów na stacji
- tszl - tory szlakowe
- tory stacyjne:
    tgz - tory główne zasadnicze
    tgd - tory główne dodatkowe
    tbw - tory boczne wyciągowe  (do wyjazdu składów podczas manewrów)
    tbk- tory boczne komunikacyjne (do objeżdżania składu lokomotywą - tzw. oblotu)
    tbl - tory boczne ładunkowe
    tbt - tory boczne trakcyjne (dojazd do lokomotywowni)
    tbo - tory boczne odstawcze (zabezpieczone wykolejnicą)
p1, p2 - perony 1 i 2
lok - lokomotywownia
Schemat nie przedstawia rozmieszczenia tarcz manewrowych i wskaźników

Opis normalnej pracy powyższej stacji:
- pociągi pasażerskie z kierunku A na kierunek B i C są przyjmowane na tor 1 (pierwszy),
- pociągi pasażerskie z kierunków B i C na kierunek A są przyjmowane na tor 2 (drugi),
- pociągi pasażerskie z kierunków B i C, kończące bieg w stacji, są przyjmowane na tor 4 (czwarty); w przypadku składów wagonowych lokomotywa wykonuje oblot składu po torze komunikacyjnym 8a-8b (ósmym a-b) lub zjeżdża do lokomotywowni,
- pociągi towarowe bez tzw. obróbki stacji (rozrządzania) ze wszystkich kierunków, które podlegają chwilowemu zatrzymaniu w stacji, w celu ich wyprzedzenia przez pociągi pasażerskie, są przyjmowane na tor 3 (trzeci),
- pociągi towarowe zbiorowe (zdawcze), podlegające tzw. obróbce (rozrządzaniu) w stacji, są przyjmowane na tor 6a-6b (szósty a-b), gdzie przy pomocy toru wyciągowego 10 (dziesiątego), dokonuje się wyłączania (włączania) wagonów towarowych na tory (z torów) ładunkowe.   

  

Przykład stacji pośredniej linii jednotorowej z jednym torem bocznym ładunkowym, wyposażonej w mechaniczne scentralizowane urządzenia srk, z sygnalizacją kształtową
ND - nastawnia dysponująca
NW - nastawnia wykonawcza
on - okręgi (obszary) nastawcze nastawni
kjwp - kierunek jazdy wszystkich pociągów
kjpt - kierunek jazd tylko pociągów towarowych
p - peron
1 - tor główny zasadniczy
2 i 3 - tory główne dodatkowe
5 - tor boczny ładunkowy
7 - tor boczny - żeberko ochronne
x - semafor dwuramienny (sygnały: Sr1, Sr2 i Sr3)
y - semafor dwuramienny sprzężony (sygnały: Sr1 i Sr3)
z - semafor jednoramienny (sygnały Sr1 i Sr2)
(zobacz opis semaforów kształtowych i ich sygnałów - tutaj)
A1/2 i M1/2 - semafory wjazdowe
E2, D, C2, H2, J, K2 - semafory wyjazdowe
nmr - napęd mechaniczny zwrotnicy z ryglowaniem iglic (jazda powyżej 40 km/h) + numer napędu
mmbr - napęd mechaniczny bez ryglowania iglic (jazda do 40 km/h) + numer napędu
wnm - wykolejnica z napędem mechanicznym + numer wykolejnicy
(zobacz opis urządzeń srk - tutaj)