Układy i urządzenia hamulcowe > Hamulece sprężynowe postojowe

Hamulec sprężynowy postojowy służy do umiejscawiania pojazdu na czas postoju i jest odpowiednikiem hamulca ręcznego tylko, że jego działanie jest automatyczne i następuje po użyciu odpowiedniego manipulatora.
Podstawowym elementem omawianego typu hamulca jest siłownik powietrzny (cylinder z tłoczyskiem oraz sprężyną). Odhamowanie pojazdu jest realizowane przez wpuszczenie do cylindra sprężonego powietrza, które poprzez nacisk na tłok powoduje zluzowanie układu hamulcowego. Wypuszczenie powietrza z cylindra powoduje, że sprężyna w nim się znajdująca wypycha tłoczysko, powodując zahamowanie pojazdu.

W układzie hamulca sprężynowego można spotkać rozwiązania: z cylindrami (siłownikami) hamulca sprężynowego niezależnymi od cylindrów (siłowników) zasadniczego hamulca pneumatycznego lub cylindry (siłowniki) hamulca sprężynowego zintegrowane z cylindrami (siłownikami) zasadniczego hamulca pneumatycznego.
W układzie zintegrowanym jeden z cylindrów odpowiada za realizację hamowania pneumatycznego (wzrost ciśnienia zwiększa siłę hamowania) natomiast drugi pełni funkcję hamulca postojowego (wzrost ciśnienia powoduje odhamowanie).


Zacisk hamulca tarczowego z układem hamulca sprężynowego (opis na powiększeniu)


Przykładowy układ zacisków hamulca sprężynowego na wózku - hamulce tarczowe (opis na powiększeniu)


Przykładowy moduł hamulca klockowego z cylindrem zasadniczym i cylindrem sprężynowym (opis na powiększeniu)


W modernizowanych pojazdach, zastępuje się hamulec ręczny (korbowy) hamulcem sprężynowym. W takich przypadkach modyfikuje się zasadniczy cylinder integurując z nim cylinder sprężynowy lub zabudowuje się do istniejącej przekładni mechanicznej hamulca ręcznego niezależny cylinder sprężynowy. W pierwszym układzie sprężyna cylindra sprężynowego oddziałuje bezpośrednio na tłoczysko cylindra zasadniczego. W układzie niezależnym, siła generowana przez cylinder sprężynowy przekłada się na odpowiedni ruch układu przekładni hamulca analogicznie jak miało to miejsce przy obracaniu korbą.


Przykładowy układ cylindrów na wózku z hamulcem klockowym
A - cylindry zasadnicze
B - cylindry sprężynowe

   
Cylinder hamulca zasadniczego pneumatycznego zintegrowany z cylindrem hamulca sprężynowego (hamulec klockowy)



Układ hamulca klockowego z niezależnym cylindrem sprężynowym połączonym z cięgnem dawnego hamulca ręcznego
A - cylinder sprężynowy


Cylinder hamulca sprężynowego i cylinder hamulca zasadniczego (opis na powiększeniu)

W kabinach sterowniczych stosuje się odpowiednie manipulatory (przyciski / przełączniki) służące do załączania / zwalniania hamulca sprężynowego. W niektórych rozwiązaniach stosuje się dodatkowy manometr wskazujący aktualny stan ciśnienia w cylindrze sprężynowym.

   
Manometr hamulca sprężynowego postojowego (opis na powiększeniu)

Jak było wspomniane brak ciśnienia w cylindrze sprężynowym powoduje, że siła sprężyny generuje się hamującą również przy całkowicie wyłączonym pojeździe. Dzięki temu spełniony jest wymóg dla hamulca postojowego, czyli zapewnienie działania siły hamowania bez dostępności energii na pokładzie przez nieograniczony czas.

W przypadku gdy zachodzi konieczność odhamowania pojazdu bez jego uruchamiania - czyli np. w celu holowania, układ hamulca sprężynowego wyposaża się w rękojeści do ręcznego odhamowania. Użycie takiej rękojeści powoduje zerwanie naciągu sprężyny, w wyniku czego przestaje ona generować siłę hamującą. Ponowne uzbrojenie hamulca sprężynowego następuje po zasileniu cylindra sprężonym powietrzem.

     
Przykładowe rękojeści do ręcznego luzowania hamulca sprężynowego (opis na 1 powiększeniu)

 
Przykładowy wskaźnik stanu zahamowania hamulców sprężynowych (tarcza zielona - odhamowany)