Prowadzenie ruchu pociągów na szlakach > Podstawowe informacje o prowadzeniu ruchu pociągów

Przy prowadzeniu ruchu pociągów przyjęta jest zasada, że pociągi jadące w tym samym kierunku powinny kursować na szlaku w odstępach posterunków następczych. W związku z czym na każdym torze danego szlaku może równocześnie przebywać tylko jeden pociąg.
Gdy szlak podzielony jest na odstępy powyższa zasada dotyczy odstępów (zobacz opis Półsamoczynnej Blokady Liniowej - tutaj). W takiej sytuacji na każdym odstępie może znajdować się jeden pociąg, z wyjątkiem szlaków podzielonych na odstępy poprzez odstępowe semafory samoczynne (Samoczynna Blokada Liniowa - SBL - zobacz opis - tutaj). Gdy semafor odstępowy samoczynny (SBL) wskazuje sygnał S1 "Stój", maszynista po zatrzymaniu pociągu może kontynuować jazdę z prędkością nieprzekraczającą 20 km/h, tak by w chwili zauważenia końca poprzedniego pociągu bezpiecznie wyhamować skład.
Jeżeli na semaforze odstępowym samoczynnym znajduje się wskaźnik W22 to oznacza, że pociąg towarowy może przejechać obok semafora wskazującego sygnał zabraniający jazdy bez zatrzymania, ze zmniejszoną prędkością nie większą niż 20 km/h.


Kursowanie pociągów w odstępie drogi
I - szlak podzielony na odstępy z zastosowaną jednoodstępową półsamoczynną blokadą liniową (PBL) - zobacz opis tutaj
II - szlak podzielony na odstępy z zastosowaną wieloodstępową samoczynną blokadą liniową (SBL) - zobacz opis tutaj
sx - semafory półsamoczynne - WJAZDOWE
sy - semafory półsamoczynne - WYJAZDOWE
sop - semafory półsamoczynne - ODSTĘPOWE
sos - semafory samoczynne - ODSTĘPOWE (SBL)
sz - szlak zajęty
sw - szlak wolny
oz - odstęp (odcinek) zajęty
ow - odstęp (odcinek) wolny
PZ - posterunek następczy - ZAPOWIADAWCZY
PO - posterunek następczy - ODSTĘPOWY

Za prowadzenie ruchu na stacjach i szlakach odpowiadają dyżurni ruchu.

Dyżurny ruchu posterunku zapowiadawczego może wyprawić lub przepuścić pociąg na tor szlakowy, gdy ustali, że ten tor względnie najbliższy odstęp na nim jest wolny i nie ma przeszkód do jazdy. W przypadku toru szlakowego z ruchem dwukierunkowym oprócz powyższych, wymagane jest porozumienie, wykluczające jazdę po tym torze pociągu przeciwnego kierunku.
Tor szlakowy względnie odstęp jest wolny wtedy, gdy wyprawiony uprzednio pociąg przejechał przyległy szlak lub odstęp w całości z końcowym sygnałem (np. skład nie został rozerwany) i został osłonięty semaforem.

   
Sygnał świetlny końca pociągu (Pc5) na ostatnim wagonie składu pociągu

Zopacz opis sygnałów na taborze kolejowym - tutaj.


Monitory w Lokalnym Centrum Sterowania Ruchem Kolejowym do stwierdzania końca pociągu

W zależności od rodzaju urządzeń sterowania ruchem kolejowym, ustalenie, że tor szlakowy lub odstęp dla jazdy pociągu jest wolny następuje w wyniku:
- wskazań prawidłowo działającej blokady liniowej,
- porozumienia zwanego zapowiadaniem pociągów między dyżurnymi ruchu sąsiednich posterunków następczych za pomocą urządzeń łączności,
- radiotelefonicznego porozumienia się dyżurnego ruchu odcinkowego z maszynistami pociągów na szlakach wyznaczonego odcinka linii kolejowej.

Zobacz opis blokad liniowych i zapowiadania pociągów - tutaj.